Presja i co dalej?

Każdy ma prawo do własnego zdania i swoich wyborów.

Jeżeli ktoś proponuje Ci coś, co nie jest dla Ciebie bezpieczne, masz prawo odmówić.

W jaki sposób możesz to zrobić?

1. Zacznij dostrzegać presję i naciski

   1. Presja słowna, czyli namawianie

      Sposób 1: Przekonywanie do zrobienia czegoś – druga osoba próbuje wpłynąć na Ciebie przedstawiając pseudo-argumenty: Nic się nie stanie, Nikt się nie dowie, Będzie świetnie.

      Sposób 2: Straszenie odrzuceniem – druga osoba próbuje wpłynąć na Ciebie grożąc odrzuceniem: Nie chcę się kumplować z kimś takim jak ty.

      Sposób 3: Obrażanie – druga osoba próbuje wpłynąć na Ciebie poprzez przezywanie Ciebie, obrażanie, wyśmiewanie: Nie bądź sierotą, chodź z nami.

   2. Presja bezsłowna

      Czasami wystarczy, że znajomi mają określonej marki telefony, ubrania itp. Jednocześnie pogardliwie odnoszą się do innych, mniej popularnych w swojej grupie rzeczy, gadżetów, zachowań. Wtedy przymus noszenia czy używania tego co oni, może być mocno odczuwalny…

2. Praktykuj asertywność

   Wyobraźmy sobie, że Twój znajomy namawia Cię do tego, abyście wspólnie zapalili marihuanę. Próbuje Cię przekonać, mówiąc, że po tym będziesz miał(a) fajne samopoczucie. W jaki sposób możesz odmówić?

   1. Powiedz krótko i stanowczo, czego nie zrobisz: Nie zapalę…
   2. Następnie poinformuj, dlaczego odmawiasz: … nie bawi mnie to…
   3. Możesz też zaproponować swoją alternatywę: … możemy zrobić coś innego, np. pójść na koncert/ do kina.

   Jeżeli odmawiasz:

   • Nie usprawiedliwiaj się: Nie mogę, bo jak to dojdzie do rodziców, to nie dadzą mi żyć.
   • Nie podawaj fałszywych powodów: Innym razem, ok? Teraz źle się czuję.
   • Nie atakuj, nie obrażaj, nie krytykuj: Ćpun z Ciebie czy co?

   Kiedy znajomy nie daje za wygraną i dalej naciska obrażając Cię lub szantażując końcem relacji możesz wykorzystać poniższe metody:

   Metoda I: Powiedz stanowczo, jak się z tym czujesz i wyraź swoje oczekiwania w trzech krokach:

   1. Powiedz o tym, jak się czujesz z tym, co mówi znajomy: Wkurza mnie…, Denerwuje mnie…

   2. Powiedz o tym, co wywołuje w Tobie to poczucie:… kiedy mnie cały czas namawiasz…

   3. Powiedz stanowczo czego oczekujesz od znajomego: … dlatego przestań mnie naciskać.

   Metoda II: Powiedz stanowczo, co myślisz o tej sytuacji (trzy kroki):

   1. Zacznij od słów „moim zdaniem”, „uważam, że” (te zwroty podkreślają, że to Twoja własne opinia): Moim zdaniem to, co proponujesz, jest ryzykowne…
   2. Powiedź jak Ty widzisz to, co robi znajomy: … ale ty się tym nie przejmujesz…
   3. Podkreśl, że macie w tej sytuacji inne stanowiska: … mamy w tej sprawie zupełnie różne zdania.

   Zazwyczaj jasne i zdecydowane słowa z naszej strony zniechęcają osoby stosujące presję. Jeżeli to jednak nie pomaga, powiedz równie jasno i stanowczo co zrobisz, jeśli druga osoba nie odpuści: Daj mi spokój, bo nie będę z tobą dalej gadać/ bo wezmę pomoc.

   Gdy naciski przeradzają się w nękanie koniecznie porozmawiaj z zaufanym dorosłym, żeby podjąć właściwe kroki pomocne w poradzeniu sobie z tak trudną sytuacją.

3. Trening czyni mistrza!

   Przeanalizuj poniższe przykłady i zastanów się nad najlepszą i pasującą do Ciebie strategią odmawiania w sytuacji presji rówieśników:

   • Grupa znajomych z klasy namawia Cię na pójście na imprezę. A Ty musisz uczyć się do ważnego egzaminu.
   • Na wspólnym wyjeździe parę starszych od Ciebie osób przemyciło narkotyki. Namawiają Cię, żeby wspólnie sprawdzić, jak działają.