Leki są zwykle tańsze i łatwiejsze do zdobycia od narkotyków, co wpływa na ich coraz większą popularność wśród nastolatków. Co więcej, zdobywaniu leków towarzyszy często mylne przekonanie, że nie są one tak szkodliwe jak narkotyki. Przepisuje je przecież lekarz i – tak jak szereg innych artykułów służących zdrowiu – można je kupić w aptece.
Okazuje się jednak, że leki mają pomóc poradzić sobie nie tylko z bólem głowy, brzucha czy alergią, ale i ze zmęczeniem przed egzaminami czy z pozbywaniem się zbędnych kilogramów. A ostatecznie – w osiągnięciu narkotycznego odurzenia.
O ile medykamenty bez recepty zdobyć można bez większego trudu, to zdobycie leku wydawanego na receptę wymaga już pewnego zachodu. Zwykle wykorzystywane są w tym celu leki przepisywane na innych członków rodziny, znajomych, krewnych lub na siebie samego, ale przyjmowane dawki przekraczają dawkę terapeutyczną (zaleconą przez lekarza).
Ryzyko używania bez wiedzy
Każdy lek stosowany niezgodnie z zaleceniami jest potencjalnym zagrożeniem dla zdrowia i życia. Zdarza się, że dla przyspieszenia ich działania młodzi ludzie rozgniatają lub rozpuszczają w wodzie ilość daleko przekraczającą dopuszczalną dawkę.
Tymczasem część leków wymaga stopniowego uwalniania się do krwiobiegu – stąd tylko krok do zatrucia organizmu i przedawkowania.
Bywa i tak, że dla wzmocnienia efektów użytkownicy łączą ze sobą różne medykamenty albo zażywają je z alkoholem i innymi środkami psychoaktywnymi. Interakcje, w jakie wchodzą leki z innymi substancjami, w tym z alkoholem mogą prowadzić do wystąpienia drgawek, śpiączki, a nawet zgonu.
Przyjmowanie np. alkoholu z lekami uspokajającymi prowadzi do spowolnienia – a finalnie – do zatrzymania oddechu.
Czy leki mogą uzależniać?
Leki zdecydowanie mogą uzależniać, szczególnie dotyczy to opioidowych leków przeciwbólowych, leków pobudzających, uspokajających, nasennych czy przeciwdepresyjnych. Oddziałują one bowiem na te receptory w mózgu, które aktywują odpowiadające im działaniem narkotyki, takie jak heroina czy kokaina.
Jeżeli lek dostarczamy sobie w taki sposób regularnie, rozwija się nie tylko pragnienie powracania do tego stanu, w który przyjmowany specyfik wprowadził, ale i tolerancja na substancję.
Oznacza to, że aby doświadczyć podobnych wrażeń trzeba z czasem zwiększać dawkę leku. Wówczas zapewnienie sobie dostępu do niego staje się ważniejsze od zdrowia, rodziny, przyjaciół, zainteresowań.
Kto musi najbardziej uważać?
Pomimo tego, że leki wydają się mniej szkodliwe niż narkotyki, stosowane bez zalecenia lekarza mogą doprowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, część z nich jest silnie uzależnieniająca, a przedawkowanie może nawet powodować zgon.
Ryzyko związane z braniem leków dotyczy każdego, kto używa ich niezgodnie z zaleceniami.
Należy się przy tym wystrzegać mieszania leków i przyjmowania ich z substancjami psychoaktywnymi, np. z alkoholem.
Źródło:
„Prescription drugs” https://teens.drugabuse.gov/drug-facts/prescription-drugs– dostęp 17.05.2016.