Wartości, samorealizacja, zdrowe życieJeśli zdecydujemy, że potrzebna jest nam pomoc specjalisty, warto zacząć od ustalenia, u kogo szukać porady – u psychologa, psychiatry, czy psychoterapeuty.
O tym, na czym polega praca każdego z nich dowiesz się z poniższego wpisu.
Kiedy potrzebna jest pomoc specjalisty
Pojawiła się wewnętrzna motywacja do zmiany, jesteśmy gotowi do wysłuchania porady a tu trach – zderzamy się z mnogością ofert, nurtów i innych rzeczy, które nie za wiele nam właściwie mówią.
Objaśniamy je poniżej, jeżeli jednak wciąż będziesz czuć zagubienie – nie martw się. Każdy terapeuta lub lekarz, jeżeli będzie uważał, że potrzebujesz porady innej osoby, skieruje Cię do niej oraz wyjaśni z czego ta potrzeba wynika.
Czym różnią się te zawody?
O ile rozróżnienie psychologa i psychiatry jest dość proste, o czym zaraz się przekonasz, to gdy pojawia się dodatkowo zawód psychoterapeuty, sprawy zaczynają się nieco komplikować.
Psycholog to absolwent pięcioletnich studiów magisterskich. Zawód ten najczęściej kojarzony jest z prowadzeniem diagnostyki (stawianiem diagnoz) oraz świadczeniem usług pomocy psychologicznej, rozumianej jako:
- poradnictwo (wsparcie w rozwiązywaniu kryzysów rozwojowych),
- interwencja kryzysowa (pomoc w rozwiązywaniu sytuacji traumatycznych),
- zapobieganie zjawiskom psychopatologicznym,
- promocja zdrowia psychicznego.
Psycholog może być specjalistą przeróżnych dziedzin, o czym może świadczyć ukończona przez niego specjalizacja czy obszar zawodowy, którym czynnie się zajmuje. Wyróżniamy między innymi specjalistów od biznesu, klinicznych, psychologów sądowych czy sportu.
Psychiatra
Z kolei, aby zostać psychiatrą, należy ukończyć studia medyczne (6 lat nauki zakończonej egzaminem państwowym) oraz odbyć staż specjalizacyjny w dziedzinie psychiatrii (około 5 lat nauki teoretycznej i praktycznej zakończonej egzaminem specjalizacyjnym z zakresu psychiatrii).
Psychiatra jest wobec tego specjalistą przygotowanym do farmakologicznego leczenia pacjentów z zaburzeniami i chorobami psychicznymi. Mówiąc prościej – również zajmuje się badaniem ludzkiej psychiki, jednak głownie od strony medycznej. Może zatem przepisywać swoim pacjentom różnego rodzaju leki, których zażywanie jest niekiedy niezbędne, by powrócić do zdrowia.
Psychoterapeuta
Okej, wszystko względnie jasne, czas więc na wielkie wejście terapeuty. Wykonywanie tego zawodu polega na pomocy pacjentom w uporaniu się z różnego rodzaju nieprawidłowościami ich psychiki czy pracy nad poprawą jakości ich życia. Psychoterapia pełni wobec tego funkcje uleczającą lub wspierającą.
Aby zostać certyfikowanym psychoterapeutą należy ukończyć jedną ze szkół psychoterapii poprzedzoną studiami magisterskimi. W Polsce istnieje kilkanaście takich szkół, a ich ukończenie polega zazwyczaj na zaliczeniu szkoleń teoretyczno-praktycznych, przejściu terapii własnej oraz odbyciu praktyki zawodowej, prowadzonej pod stałą superwizją.
Czym taka superwizja jest – już tłumaczę. Superwizja to regularne, indywidualne lub grupowe spotkania z bardziej doświadczonym terapeutą (superwizorem), który konsultuje pracę danego specjalisty, dzięki czemu pomaga mu się rozwijać, a tym samym wdrażać skuteczniejsze formy pomocy. Co ważne, podczas takich spotkań nie są ujawniane dane pacjentów. Nie musisz się tym martwić.
Z nurtem czy b e z ?
Dobra, zostaje zatem kwestia nurtu, w którym terapia będzie się odbywać. Psychoterapeuta zawsze, a psycholog przeważnie, pracuje w określonym podejściu, czyli nurcie. Każdy z nich ma własną filozofię, założenia teoretyczne oraz metody pracy.
Z założenia (zależy to oczywiście od danego specjalisty i tego, czy dodatkowo się dokształca), psychoterapeuta jest specjalistą od konkretnego nurtu i ma o nim pełną wiedzę. Z kolei psycholog ma ogólną wiedzę o wszystkich nurtach terapeutycznych, którą dodatkowymi szkoleniami może pogłębiać w zakresie konkretnego podejścia.
Istnieje wiele nurtów terapeutycznych
Najbardziej powszechne z nich, to:
- psychoanalityczny,
- psychodynamiczne,
- poznawczo-behawioralny,
- humanistyczno-egzystencjalny,
- systemowy,
- integracyjny.
Jeżeli będziesz stać przed wyborem nurtu psychoterapeutycznego, warto przyjrzeć się przede wszystkim dwóm kwestiom.
Po pierwsze, co mówią wyniki badań na temat Twojego problemu i skuteczności danych metod. Po drugie, czy sposób prowadzenia terapii oraz jej założenia teoretyczne są zgodne z Twoimi wartościami, sposobem patrzenia na świat czy potrzebami.
Dokąd po porady?
Aby otrzymać wsparcie od specjalisty zajmującego się zdrowiem psychicznym, możesz udać się między innymi do poradni zdrowia psychicznego, fundacji działającej na rzecz poprawy zdrowia psychicznego lub prywatnego gabinetu wybranego przez siebie eksperta.
Jeżeli nie masz ukończonych 18 lat, abyś mógł wziąć udział w spotkaniu, niezbędna będzie zgoda Twojego opiekuna prawnego. W przypadku, gdy z jakiegoś powodu uzyskanie takiej zgody stanowi dla Ciebie trudność – zgłoś się do swojego psychologa szkolnego (z pewnością pomoże Ci podjąć dalsze kroki) lub zadzwoń na telefon zaufania dla dzieci i młodzieży, czyli pod bezpłatny numer: 116 111.
Ogromnie ważnym aspektem, który łączy pracę powyżej opisanych zawodów, jest relacja jaka panuje pomiędzy pacjentem a specjalistą. To dokładnie tak jak w życiu – z niektórymi osobami nawiązujemy porozumienie od pierwszej chwili, z innymi niekoniecznie, choć czasem trudno wskazać konkretne tego powody.
Jeżeli wybrany przez Ciebie specjalista nie będzie Ci odpowiadał, nie zrażaj się do wszystkich „pomagaczy”. Spróbuj poszukać takiego, przy którym będziesz czuć się bezpiecznie i komfortowo. Bardzo Cię o to proszę.
Zobacz też inne artykuły z serii „Zaopiekuj się…”
Agata Hemmerling
➥ Szukasz pomocy lub wsparcia?
‣ skorzystaj z młodzieżowego telefonu zaufania 116111
‣ zasięgnij anonimowej porady e-mail lub porozmawiaj na czacie
‣ Wyszukiwarka placówek pomocowych
‣ Pobierz ulotkę z telefonami dla osób poszukujących wsparcia
